Monety z brązu – jak o nie zadbać?

Brąz to jeden z pierwszych metali używanych przez ludzi na szeroką skalę. Jednym z jego zastosowań jest produkcja monet. Znawcy i kolekcjonerzy numizmatycznych eksponatów ciągle poszukują nowych okazów. Na rynku dostępne są zarówno egzemplarze zabytkowe, jak i współcześnie emitowane monety okolicznościowe z brązu. Jednym z większych wyzwań branży jest zachowanie tych eksponatów w dobrym stanie technicznym.

Czyszczenie monety z brązu

Nawet monety niesfatygowane mechanicznie z czasem niszczeją. Początkowo pokrywają się warstwą tlenków, które są efektem korozji w normalnych warunkach. Korozja na brązowych monetach do klasyczna patyna lub grynszpan. Z jednej strony mówi się, że brąz to materiał odporny na korozję, z drugiej moneta nieoczyszczona z grynszpanu sukcesywnie koroduje, co powoduje degradację jej struktury i tłoczenia naniesionego na awers i rewers. Wiele mówi się o tym, że patyna podkreśla wiek i historię monet, jednak zielonkawy grynszpan to już poważne zagrożenie. Jak dbać o monety z brązu, aby utrzymać je w dobrym stanie technicznym?

Jak wyczyścić monety z brązu?

W przypadku monet pokrytych jedynie patyną powinno wystarczyć mycie wodą z detergentem i czyszczenie lub polerowanie. Niektórzy wolą zachować patynę, aby utrzymać eksponat w takim stanie, w jakim się znajduje. W takim przypadku i tak warto oczyścić ją z zanieczyszczeń i dodatkowo pokryć warstwą wosku, aby ograniczyć utlenianie materiału, które niekontrolowane w niekorzystnych warunkach może powodować uszkodzenia struktury brązu i degradację tłoczenia.

Monety z brązu czyszczenie – krok po kroku

Przygotowując się do czyszczenia monet z brązu, warto pamiętać, że czyszczenie mechaniczne to spore zagrożenie i może spowodować znaczne uszkodzenia, szczególnie w przypadku egzemplarzy pokrytych grynszpanem, który jak już wspomnieliśmy powyżej, degraduje strukturę tego materiału. W takich przypadkach trzeba sięgnąć po wodę z mydłem. Kąpiel w roztworze delikatnego detergentu powinna dać odpowiedź na temat stanu monety. 

Zielone zabarwienie powierzchni będzie świadczyć o tym, że moneta dość intensywnie koroduje oraz że ten rodzaj korozji zagraża elementom wytłoczonym na jej awersie i rewersie. Oznacza to, że czynności nie można zaprzestać na osuszeniu i pokryciu powierzchni eksponatu woskiem. Trzeba podjąć kolejne kroki mające na celu usunięcie ognisk grynszpanu, który powoduje zielonkawe zabarwienie. 

Czym czyścić monety z brązu

W tym celu należy zanurzać monetę w roztworze jednego ze środków do czyszczenia monet. Na rynku jest wiele produktów opracowanych pod kątem potrzeb numizmatyków. W sieci z łatwością można znaleźć płyn do czyszczenia monet. Jednym z popularniejszych rozwiązań są środki na bazie perhydrolu. Dostępne są też roztwory winianu i wersenianu.

Alternatywą jest czyszczenie mechaniczne, ale trzeba pamiętać o zagrożeniach wynikających z zastosowania tej metody. Numizmatycy wykonują takie czynności igłą lub innym ostrym narzędziem. Po oczyszczeniu monety z ognisk korozji i zanieczyszczeń warto monetę raz jeszcze dokładnie umyć i odtłuścić odpowiednim środkiem. Po czym zaleca się wspomniane wcześniej pokrycie jej woskiem, który chroni przed uszkodzeniami mechanicznymi i utlenianiem.

Podsumowując, czyszczenie monet to proces czasochłonny i wymagający precyzji. W niektórych przypadkach warto rozważyć powierzenie tej czynności specjaliście. Swoje usługi na rynku oferuje wielu numizmatyków, którzy mają duże doświadczenie w ratowaniu eksponatów o znacznej wartości.