Pręty żeliwne

Jak wskazują znaleziska archeologiczne na obszarze Chin, żeliwo stosowane było już kilka wieków przed naszą erą. Na obszarze Europy pojawiło się dużo później i nie było materiałem specjalnie cenionym ze względu na łatwość, z jaką podlegała uszkodzeniom podczas obróbki znanymi wówczas metodami. Żeliwo stało się popularne w czasach rewolucji przemysłowej, gdy pod koniec XVIII wieku wynaleziono piec do jego wytopu, pozwalający w łatwy i skuteczny sposób pozyskiwać żądany materiał.

Żeliwa – stopy żelaza z węglem o zawartości węgla w zakresie 2%- ok. 6,7% – są szeroko rozpowszechnionymi stopami odlewniczymi. Mają niższe niż stal temperatury topnienia, są tanie, łatwo podlegają skrawaniu, mają wyższą niż stal odporność na korozje. Wysoki stopień lejności żeliwa pozwala na wykonywanie małych elementów – odlewów o niskiej wadze i złożonych kształtach.

W zależności od postaci, w jakiej występuje węgiel, rozróżnia się żeliwa szare (węgiel w stopie występuje w postaci grafitu), białe (węgiel jest związany w cementycie) oraz połowiczne (występuje cementyt i grafit). Grafit występujący w stopach ma wpływ na własności żeliwa, a jego obecność jest podstawową cechą struktury żeliwa szarego (m.in. GG25 i GG35) i sferoidalnego (m.in. GGG40, GGG45, GGG50 i GGG60) oraz niestopowego i niskostopowego. Podstawowe zalety żeliwa szarego to dobra obrabialność, dobra lejność, skrawalność, zdolność tłumienia drgań, duża stałość wymiarów, niski koszt wytwarzania. Sprawiają one, że materiał, jakim jest żeliwo GG25 czy GG35, nadaje się między innymi do wykonywania takich artykułów jak: ruszty, płyty pieców, grzejniki, zlewy, odlewy części maszyn, cylindry samochodowe, różnego typu tłoki i tuleje żeliwne czy wałki żeliwne.

Żeliwo sferoidalne ma bardzo dobre własności wytrzymałościowe i plastyczne oraz lepszą niż żeliwo szare lejność, wysoką udarność, szczelność i dużą odporność na wysokie ciśnienia. Z GGG40, GGG45, GGG50, GGG60 wykonuje np. części samochodowe – m.in. wałki rozrządu, korbowody, wały korbowe, części układu kierowniczego), koła zębate i wrzeciona obrabiarek, części armatury przemysłowej oraz różnego typu elementy układów mechanicznych – tuleje żeliwne oraz wałki żeliwne.